Al vier eeuwen gedrukte kranten

Op deze website maakt u kennis met het dagelijks uitgeven van (papieren) kranten, die een groot publiek al 400 jaar lang van dagelijks nieuws voorzien.

In de linkerkantlijn staan rubrieken vermeld die een inzicht geven in de verspreiding van gedrukte kranten.
De eerste rubriek vertelt u waar welke krantentitels te koop zijn; de distributie naar kiosken is bij ieder land verschillend. Als eerste wordt Frankrijk genoemd, waar per departement de daar uitgegeven kranten worden opgenoemd. Nederland kent een goed ontwikkeld abonneesysteem met huisbezorging, in Spanje worden kranten voornamelijk op straat verkocht.

Behalve 170 volledige jaargangen van NRC (met name de vorige titels NRC Handelsblad, Algemeen Handelsblad en Nieuwe Rotterdamse Courant) uit de 19de en de 20ste eeuw zijn er ook 2500 bijzondere uitgaven als losse exemplaren aanwezig in het archief van Paul Klein.

Wie meer wil weten over dit onderwerp: Er zijn in Nederland en enkele buurlanden in de loop der jaren meer dan 100 boeken gepubliceerd over dagbladpers.

De allervroegste uitgaven

  • Ruim een halve eeuw na de uitvinding van de boekdrukkunst verschenen de eerste gedrukte kranten in 1605 in Straatsburg, in de Nederlanden in 1618, hoewel vijftig jaar daarvoor er hier al handgeschreven exemplaren circuleerden. In de eerste helft van de zeventiende eeuw speelde Amsterdam een belangrijke rol in het verspreiden van nieuws. Twee Amsterdamse drukkers-uitgevers, Broer Jansz en Jan van Hilten, gaven elke zaterdag onafhankelijk van elkaar een krant uit en waren daar zo'n dertig jaar succesvol mee. Hun drukkerijen lagen vlakbij de Dam op enkele minuten loopafstand van elkaar. Beide Amsterdamse pioniers hadden een correspondentennetwerk opgezet en ontvingen zo bulletins uit diverse Europese hoofdsteden. Die verzamelde kopij vormde een belangrijke informatiebron. Sommige afnemers hadden dan ook een abonnement op beide zaterdagkranten; de exemplaren bereikten ook het buitenland, waar in de politiek en in de handel veel interesse was in dit internationale nieuws. Al gauw werden ook Franstalige edities uitgebracht. Nieuwsberichten werden ook vertaald en in het buitenland opnieuw gepubliceerd.

    Wordt vervolgd …